Eliminasyon diyeti nedir ?
Eliminasyon programı, vücudun belirli gıdalara olan tepkilerini anlamak ve semptomları hafifletmek veya ortadan kaldırmak için tasarlanmış bir beslenme yaklaşımıdır. Genellikle alerjiler veya intoleranslar gibi sağlık sorunlarından muzdarip olan bireyler için önerilir. Bu diyet, adındanda anlaşılabileceği üzere bireyin beslenme düzeninden potansiyel allerjenleri çıkararak hangi gıdaların rahatsızlık verdiğini tespit etmeye yardımcı olan bir proğramdır.
Eliminasyon diyeti nasıl uygulanır ?
Eliminasyon diyeti, iki aşamadan oluşur: ilk aşamada, belirli yiyecekler beslenme planından çıkarılır ve bu süre zarfında semptomların geçip geçmediği gözlemlenir; ikinci aşamada ise bu yiyecekler yavaşça yeniden diyet planına dahil edilerek hangi yiyeceklerin semptomlara neden olduğu belirlenir. Bu süreç, bireyin daha sağlıklı bir beslenme planı oluşturmasına ve vücudunun besinlerle ilişkisini anlamasına yardımcı olur.
Eliminasyon diyetinde hangi besinler diyetten çıkartılır ?
Eliminasyon diyetinde kazein ve laktoz içeren gıdalar yani süt, yoğurt, ayran, kefir ,tereyağ ve peynir,
Gluten içeren gıdalar buğday unu, arpa unu, buğday nişastası, makarna, erişte, irmik, bulgur, kuskus, şehriye, yarma, boza gibi besinler diyetten çıkarılır.
Eliminasyon diyetinde hangi besinler kullanılabilir ?
Eliminasyon diyetinde badem sütü hindistan cevizi sütü gibi bitkisel sütler, hindistan cevizi yoğurdu veya kreması
Kinoa, karabuğday, teff, tapyoka gibi gluten içermeyen tahıllar ve unları ,mercimek, nohut gibi kuru baklagiller, bunlardan yapılan unları ve makarnalarını, badem, hindistan cevizi, fındık gibi yağlı tohum unları
Tüm mevsiminde olan tüm sebze ve meyveler
Zeytinyağ, hindistan cevizi yağı, avokado yağı, sade yağ
Ceviz, fındık badem, kabak çekirdeği, brezilya fındığı, pikan cevizi
Et, tavuk, balık, yumurta, kaynatılmış et, tavuk ve balık suları protein kaynakları olarak kullanılabilir.
Eliminasyon diyetinin ikinci aşamasında çıkarmış olduğumuz tüm besinleri her bir besin için 3 gün ayırarak tekrar diyetimize ekleriz. İntoleraslar besin allerjilesinden biraz farklı seyreder. Allerjilerde bedenimiz besine hemen ve miktar fark etmeksizin tepki verirken intoleranslarda miktar ve maruziyet süresi etken olabilir. Bedenizimin besine verdiği tepki 72 saat e kadar uzayabilmekte veya 1 kaşık yerken sorun olmazken 1 tabak yediğimizde tepki oluşturabilir. Bu nedenle eliminasyon diyetini açarken 3 gün kuralını uygulamak önemlidir.
Eliminasyon diyeti kimler için uygundur ?
Eliminasyon diyeti, bireylerin vücutlarının nasıl tepki verdiğini gözlemlemek ve potansiyel alerjenleri belirlemek amacıyla belirli gıdaları geçici olarak diyetlerinden çıkardıkları bir beslenme planıdır. Bu diyet, özellikle alerjik reaksiyonları, sindirim sorunlarını ve kronik rahatsızlıkları olan bireyler için önerilmektedir. Bir beslenme uzmanı tarafından uygulanması gereken bu diyet, beslenme düzeninden bazı besinlerin bilinçsizce çıkarılmasının mineral ve vitamin eksikliğine yol açabileceği için dikkatle yönetilmelidir. Eliminasyon diyeti, irritabl bağırsak sendromu, çölyak hastalığı, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, egzama, alerjik şikayetler, migren ve astım gibi durumlar için faydalı olabilir. Ancak, herhangi bir diyet programına başlamadan önce mutlaka bir sağlık profesyoneline danışılmalıdır.